نويسنده: دکتر هرمزديار کيانمهر




 

جنس فيکوس (Ficus) بيش از 800 گونه از گياهان برگ ريز و هميشه سبز دارد و شامل تعدادي از گياهان خزنده و بالارونده نيز مي شود و در خانواده توت (1) قرار دارد. تعدادي از گونه هاي آن مناسب کشت در گلخانه و پاسيو و آپارتمان مي باشند. اين گونه ها براي برگ هاي زيباي خود مورد توجه مي باشند. يکي از متداولترين گونه که در گلخانه و آپارتمان کشت مي شود F. elastica است. اين گياه بومي مناطق گرم و مرطوب آسياست و به گياه لاستيکي هندي معروف است. اين گياه در شرايط مناسب ممکن است تا يک متر ارتفاع رشد نمايد ليکن در مناطق طبيعي خود به صورت درختچه رشد مي نمايد. اين گونه بيشتر به صورت تک ساقه اي رشد نموده و داراي فرم هاي مختلفي است. يکي از واريته هاي متداول آن F.decora و ديگري F.tricolor است. F.decora داراي برگ هاي بزرگ تخم مرغي سبز تيره شفاف و چرمي است که ممکن است به طول 30 تا 40 سانتي متر رشد نمايند. برگ ها به صورت مارپيچي بر روي ساقه منظم شده و داراي دمبرگ هاي کوتاهي هستند. رنگ رگبرگ اصلي در زير برگ ها قرمز است. جوانه هاي برگي به وسيله غلاف قرمز رنگ و يا سبز کم رنگ پوشانده شده است. فرم هاي ديگري وجود دارد که برگ هاي آنها رنگارنگ است. به موازاتي که گياه رشد کرده و بالغ مي شود و گاه در نتيجه تغييرات شرايط آب و هوايي رنگ گياه ممکن است تغييراتي بکند.
تقريباً همه نمونه هاي زينتي را بايستي در کمپوست و پيت کاشت. بيشتر نمونه ها را در زمستان در دماي 18- 16 درجه سانتي گراد حفظ نماييد. غالب آنها دماي زمستاني تا 5 درجه سانتي گراد را نيز تحمل مي کنند. گياه را در فصل رشد به خصوص تابستان آبياري منظمي نماييد و آن را در جايي قرار دهيد که نور کافي به آن برسد ليکن از نور مستقيم آفتاب دور نگهداريد. گياه را به خصوص در فصل تابستان در معرض رطوبت قرار دهيد. درون گلخانه اطراف گياه را روزي دو يا سه بار آب بريزيد. در آپارتمان برگ ها را با پارچه تميز يا ابر نمناک شسته و مرطوب نگهداريد. هر دو سال يک مرتبه در ابتداي بهار گلدان و خاک را عوض نماييد. در فصول رشد هر دو هفته يک بار با کود مايع سبک تغذيه نماييد.
براي ازدياد فيکوس از قلمه استفاده مي شود. قلمه هاي به اندازه 10 سانتي متري را از انشعابات جانبي جدا نموده در مخلوطي از پيت و شن کاشته و در جاي مرطوب و در دماي 16-18 درجه سانتي گراد قرار دهيد. پس از آن که ريشه ايجاد نمودند هر کدام را به گلدان جداگانه ولي کوچک منتقل نماييد. به موازاتي که گياه رشد مي نمايد گلدان بزرگتر انتخاب نماييد. F.elastica را نيز مي توان از طريق جوانه برگ تکثير نمود. جوانه برگ را جدا نموده همراه با قسمتي از برگ در مخلوط پيت و شن کاشته وادار به ايجاد ريشه نماييد.
گياه ممکن است به وسيله حشرات کوچک چسبناک شده و گاه برگ هاي آن ريزش نمايند. ريشه ممکن است درنتيجه حمله قارچ يا باکتري آسيب ببيند. گاه ممکن است ناهنجاري فيزيولوژيکي به گياه آسيب برساند و موجب زرد شدن و ريزش برگ ها بشود.

پي نوشت ها :

1. Moraceae

منبع مقاله :
کيانمهر، هرمزديار، (1388)، گل هاي آپارتماني و سبزيکاري، تهران: آييژ، چاپ اول